Publicaties

2020

Bundels

Dagnino, R., Prandoni, M. (red.), Cultura letteraria neerlandese. Autori, testi e contesti dal Medioevo a oggi. Milaan: Hoepli, 2020.

Bijdragen in bundels

Dagnino, R., “Alla foce di tutti quei fiumi. Introduzione / parte II. Società liquida per tradizione”, in: Dagnino, R., Prandoni, M. (red.), Cultura letteraria neerlandese. Autori, testi e contesti dal Medioevo a oggi. Milaan: Hoepli, 2020, bl. 24-33.

Dagnino, R., “Nostalgia del Secolo d’Oro, rinascita nazionale e modernità”, in: Dagnino, R., Prandoni, M. (red.), Cultura letteraria neerlandese. Autori, testi e contesti dal Medioevo a oggi. Milaan: Hoepli, 2020, bl. 160-188.

Dagnino, R., “Il Movimento Fiammingo”, in: Dagnino, R., Prandoni, M. (red.), Cultura letteraria neerlandese. Autori, testi e contesti dal Medioevo a oggi. Milaan: Hoepli, 2020, bl. 208-232.

Dagnino, R., “‘Enrico’ Conscience: lettere neerlandesi come Letteratura-Mondo”, in: Dagnino, R., Prandoni, M. (red.), Cultura letteraria neerlandese. Autori, testi e contesti dal Medioevo a oggi. Milaan: Hoepli, 2020, bl. 224-225.

Dagnino, R., “Immigration et sécurité à Rotterdam : quel populisme ? L’évolution du discours politique et sociétal à Rotterdam, à la lumière des élections communales de 2018”, in: Oberlechner, M. et al. (red.), Nationalpopulismus bildet?. Frankfurt a.M.: Wochenschauverlag, [2020, bl. 292-311].

2019

Peer-reviewed artikelen

Dagnino, R., “Du modernisme au souverainisme. Récapitulatif et perspectives à partir de quatre ouvrages récents sur le nationalisme”, in: Cahiers du GEPE. Strasbourg: PUS, 2019, http://cahiersdugepe.misha.fr/index.php?id=3442

Artikelen

Dagnino, R., “Rotterdam, une fenêtre sur l’avenir des Pays-Bas’, in : Septentrion. Rekkem : Ons Erfdeel, [2019/4, bl. 62-66].

2018

Peer-reviewed artikelen

Dagnino, R., “Making the Constitution More Catholic? Catholic adaptation strategies to the Belgian constitutional liberties of 1831”, in: Journal of Constitutional History. Macerata: EUM, 2018, XXXV-1, bl. 69-87.

Artikelen

Dagnino, R., “Politiek gevangene Silvio Pellico van rage tot vergetelheid”, in: VakTaal. Utrecht: IVN, 2018, XXXI-1, bl. 4-5.

Recensies

Boekrecensie van J. Weijermars, Stepbrothers. Southern Dutch Literature and Nation-Building under William I, 1814-1834. Leiden-Boston: Brill, 2015, in: Internationale Neerlandistiek. Amsterdam: AUP, 2018, n. 56-1, bl. 92-96.

2017

Peer-reviewed artikelen

Dagnino, R., “Un corps pour la Nation. Pour une première exploration des multiples représentations de la Vierge Néerlandaise”, in: Deshima. Revue d’histoire globale des pays du Nord. Strasbourg: Université de Strasbourg, 2017, XI, bl. 47-74.

Artikelen

Dagnino, R., “Il marchio belga non dispiace ai fiamminghi”, in: Limes. Rivista italiana di geopolitica. Roma: Editoriale L’Espresso, 2017, nr. 10, bl. 229-234.

Dagnino, R., “Belgique. Le Lion de Flandre d’Henri Conscience: un destin européen”, in: Revue de la BNU. Straatsburg: BNU, 2017, bl. 16-19.

Dagnino, R., “Neerlandistiek in Straatsburg. Het is zaak het Nederlands aan Franse universiteiten toekomstbestendig te maken”, in: Neerlandia. Den Haag: ANV, 2017, jg. 121, nr. 2, bl. 30-32.

Taalmethodes

Ross, D., Berghout, L., Mertens, M. & Dagnino, R., Mooi zo! Corso di lingua neerlandeseMilaan: Hoepli, 2017.

Bundels / Handelingen

Dagnino, R. & Grazi, A. (red.), Believers in the Nation. European Religious Minorities in the Age of Nationalism (1815-1914)Groningen/Leuven: Groningen Series on Cultural Change/Peeters, 2017.

Bijdragen in bundels

Grazi, A., Dagnino, R., “Religious Minorities’ Adaptation Strategies. An Introduction”. In: Dagnino, R., Grazi, A. (red.), Believers in the Nation. European Religious Minorities in the age of nationalism (1815-1914). Groningen/Leuven: Groningen Series on Cultural Change/Peeters, 2017, bl. ix-xxv.

Dagnino, R., “A Dutch Traditionalism? The influence of Joseph de Maistre, Louis de Bonald et Félicité de Lamennais in the Netherlands (1816-1834)”. In: Dagnino, R., Grazi, A. (red.), Believers in the Nation. European Religious Minorities in the age of nationalism (1815-1914). Groningen/Leuven: Groningen Series on Cultural Change/Peeters, 2017, bl. 53-75.

2016

Peer-reviewed artikelen

Dagnino, R., “Le Sud du Nord? La Flandre et l’imaginaire nordique dans l’œuvre d’Albrecht Rodenbach (1856-1880)”. In: Deshima. Revue d’histoire globale des pays du Nord. Straatsburg: Université de Strasbourg, 2016, X, bl. 117-136.

Dagnino, R., “De lange weg van De Leeuw naar Italië. De Italiaanse vertaling van De Leeuw van Vlaanderen (1945)”. In: Internationale Neerlandistiek. Amsterdam: AUP, 2016, nr. 3, bl. 215-234 [download].

Artikelen

Dagnino, R., “Briciole di Belgio”. In: Limes. Rivista italiana di geopolitica. Rome: Editoriale L’Espresso, 2016, 3, bl. 37-46.

2015

Boek

Dagnino, R., Twee Leeuwen, Een Kruis. De rol van katholieke culturele kringen in de Vlaams-Nederlandse verstandhouding (1830-ca. 1900). Hilversum: Verloren, 2015 [link] [recensie Internationale Neerlandistiek] [recensie BMGN] [recensie Ons Erfdeel] [recensie Tijdschrift voor Geschiedenis] [voor meer details, zie hieronder].

Artikelen

Dagnino, R., “Katholieken en Oranje. Hoe de Nederlandse katholieken orangisten werden, maar de Belgische niet”, in: Neerlandia. Den Haag: ANV, 2015, jg. 119, nr. 2, bl. 8-11.

2014

Peer-reviewed artikelen

Dagnino, R., “Een katholiek die de Bijbel las. Nederlandse vertalers en recensenten over de religieuze dimensie van Silvio Pellico’s Le mie prigioni en Dei doveri (1833-1906)”. In: Internationale Neerlandistiek. Amsterdam: AUP, 2014, LII/1, 47-66 [download].

Artikelen

Dagnino, R., “Harba lori fa! Een ‘reuzeprestatie’ van de Italiaanse neerlandistiek”, in: Neerlandia. Den Haag: ANV, 2014, jg. 118, nr. 4, bl. 14-16.

2013

Peer-reviewed artikelen

Dagnino, R., “Een genoeglijk avontuur. De Italiaanse vertalingen van ‘Enrico’ Conscience (1846-1967)”. In: Verslagen en Mededelingen van de KANTL. Gand: KANTL, 2013, CXXIII/2-3, 335-366 [download]; [aanvullend materiaal, niet opgenomen in het verschenen artikel: lijst Italiaanse vertalingen van Hendrik Consciences romans – beschikbaar op aanvraag].

Proefschrift

Dagnino, R., Twee Leeuwen, Een Kruis. De rol van katholieke culturele kringen in de Vlaams-Nederlandse verstandhouding (1830-ca. 1900). Proefschrift. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen, 2013 [voor meer details, zie hieronder].

2012

Peer-reviewed artikelen

Dagnino, R., “One Region, Many Regionalisms. The multiple identities of a Neo-Gothic circle in the Low Lands (1863-1900)”. In: History of European Ideas. Abingdon: Routledge/Taylor & Francis, 2012, XXXVIII, 3, bl. 440-451.

Bijdragen in bundels

Dagnino, R., “La rivista De Gids. La letteratura olandese allo specchio”. In: J.E. Koch et al. (red.), Harba lori fa! Percorsi di letteratura fiamminga e olandese. Napoli: Napoli University Press, 2012, bl. 387-402 [download].

Dagnino, R., “Hildebrand e Conscience. Romanticismo fiammingo e realismo olandese”. In: J.E. Koch et al. (red.), Harba lori fa! Percorsi di letteratura fiamminga e olandese. Napoli: Napoli University Press, 2012, bl. 403-420 [download].

2011

Peer-reviwed artikelen

Dagnino, R., “België als model voor de Nederlandse katholieken. J.G. le Sage ten Broeks bijdrage tot de interne beeldvorming in de Nederlanden”. In: Trajecta. Nijmegen/Leuven: KDC/KADOC, 2010-2011, XIX-XX, 3-4, bl. 291-322.

Biografisch lemma

Dagnino, R., “Broek, Joachim George le Sage ten”, biografisch lemma in Biografisch Woordenboek van Nederland, 2011 [link].

2010

Artikelen

Dagnino, R., “Fiamminghi e valloni separati in casa.” In: Limes. Rivista italiana di geopolitica. Roma: Editoriale L’Espresso, 2010, 3, bl. 127-136.

2009

Boekrecensies

Boekrecensie: P. van Rijswijck, Fiksche lui. De Spektator van J.A. Alberdingk Thijm 1842-1850. Zutphen: Walburg Pers, 2009. In: Trajecta. Nijmegen/Leuven: KDC/KADOC, 2009, XVIII, 4, bl. 386-387.

2008

Peer-reviewed artikelen

Dagnino, R., Freschi, V. & Paris, F., “Attività di promozione e formazione legate alla traduzione letteraria. La strategia dei corsi estivi per traduttori letterari dal neerlandese.” In: Rivista Internazionale di Tecnica della Traduzione. Trieste: EUT, 2008, 10, bl. 175-182.

Boek / Catalogus

Dagnino, R., De vijver in het meer: catalogus van de bibliotheek van Hans Faverey. Met een ‘Toelichting’ door Marita Mathijsen en een ‘Toegevoegd’ van Lela Zeckovic. Amsterdam: De Bezige Bij Print, 2008.

***

Twee Leeuwen, Een Kruis – Het boek

Twee Leeuwen, Een Kruis. De rol van katholieke culturele kringen in de Vlaams-Nederlandse verstandhouding (1830-ca. 1900). Hilversum:Verloren, 2015

Delen Nederland en Vlaanderen dezelfde cultuur? Kan het katholicisme de motor worden achter de toenadering tussen Noord en Zuid? Dit zijn slechts twee van de prangende vragen waarmee Nederlandse en Vlaamse katholieken in de negentiende eeuw werden geconfronteerd. In de decennia na de Belgische onafhankelijkheid in 1830 gingen de Nederlandse en de Vlaamse cultuur zich van elkaar onderscheiden en maakten een proces van (her)afbakening en onderlinge (her)definitie door. Aan de hand van representatieve Nederlandse en Vlaams-Belgische voorbeelden neemt Roberto Dagnino in deze gereviseerde, uitgebreide editie van zijn proefschrift (zie hieronder) – de positie en de rol van katholieke intellectuelen onder de loep. Centraal staan de verschuivingen in de interne beeldvorming in de Nederlanden op het gebied van taal en letterkunde, geschiedschrijving, kunst en architectuur. Daarnaast wordt nieuw licht geworpen op de processen van culturele en maatschappelijke emancipatie van het katholieke volksdeel in Nederland en Vlaanderen in de negentiende eeuw.

Verkrijgbaar bij Verloren of bol.com

Recensies van het boek zijn inmiddels verschenen in Internationale Neerlandistiek (vol. 53, nr. 3, 2015), BMGN (vol. 140, nr. 3, 2015), Volzin (augustus 2015), Ons Erfdeel (april 2016), Tijfschrift voor Geschiedenis (jg. 129, nr. 4, 2016), Geschiedenis (1/2016), Kort Manifest (jg. 34, nr. 229, 2016), Spiegel der Letteren (jg. 59, 2017), Schweizerische Zeitschrift für Religions (2019).

***

Twee Leeuwen, Een Kruis – Het proefschrift

Twee Leeuwen, Een Kruis. De rol van katholieke culturele kringen in de Vlaams-Nederlandse verstandhouding (1830-ca. 1900). [https://www.rug.nl/research/portal/files/38830776/Complete_thesis.pdf].

Wat waren de culturele grenzen van het Nederlandstalige katholicisme tussen 1830 en het einde van de negentiende eeuw? Tot op welke hoogte lag Nederland binnen de ‘mentale ruimte’ van de Vlaamse katholieken en, vice versa, hoeveel maakte Vlaanderen deel uit van de culturele horizon van de Nederlandse katholieken? Of anders geformuleerd: wat was het antwoord van de negentiende-eeuwse katholieken op de prangende vraag of Nederland en Vlaanderen al dan niet een en dezelfde taal en cultuur moesten delen? Uitgangspunt voor deze onderzoeksvragen is de in de bestaande literatuur al benadrukte constatering dat de Nederlandse en Vlaamse cultuur zich in de loop van de negentiende eeuw van elkaar gingen onderscheiden en een proces van (her)afbakening van de onderlinge ‘culturele grenzen’ ondergingen.

In dit onderzoek is de positie van de katholieke cultuur in dit algemene kader onder de loep genomen. Aan de hand van drie Nederlandse (J.G. le Sage ten Broek, J.A. Alberdingk Thijm, de ultramontaanse trias Schaepman-Brouwers-Nuyens) en drie Vlaams-Belgische case studies (J.B. David en de ‘spellingoorlog’, Guido Gezelle en het West-Vlaamse ‘particularisme’, het neogotische Gilde de Saint Thomas et Saint Luc) behandelt dit werk de interne beeldvorming in de Nederlanden op het gebied van taal en letterkunde, geschiedschrijving, kunst en architectuur. Maar het levert tegelijkertijd een bijdrage tot een beter begrip van de culturele en maatschappelijke processen van emancipatie van het katholieke bevolkingsdeel in Nederland en van de Vlaamse Beweging binnen het Belgische staatsverband.